Aykut Kocaman Fenerbahçe'de Ne Yapacak?

Aykut Kocaman'ın sportif direktör olarak FB futbol takımının başına getirilmesi kafalarda bazı soru işaretleri yaratmış durumda. Aykut Kocaman'ın imza töreninde yaptığı konuşmada Aziz Yıldırım, sportif direktörlüğün Türkiye'de yeni bir kavram olduğunu ifade etti. Yani daha önce Milli Takım ve Denizlisporda Can Çobanoğlu, Fenerbahçe'de Volkan Ballı, Beşiktaş'ta Sinan Engin'in yürüttüğü görevlerden farklı bir görev tanımı planlanıyor. Esasen görev tanımı konusunda FB Yönetiminin de net olmadığı, zaman içinde içini doldurmaya çalışacağı görülebiliyor.

Menajerlik, sportif direktörlük, teknik direktörlük, bunlar genellikle birbirine karıştırılıyor. Bunlara biraz açıklık getirmek gerektiği düşüncesindeyim. Öncelikle bu konuda iki farklı ekol olduğunu vurgulamak gerekiyor. İlki İngilterede uygulanan menajerlik sistemi. Diğeri ise Kıta Avrupasında ise Genel Menajer veya Sportif Direktörlük sistemi. Benzerlikleri olmakla birlikte, bu sistemlerin birbirlerinden farklı olduğunu söylemek mümkün. İngiltere'deki menajerlik sisteminde menajer kulübün herşeyinden sorumludur. Trasferden, bütçeye, altyapıdan teknik direktörlüğe tüm görevleri üstlenir. Bu görevlerin her biri için farklı profesyoneller ve antrenörler ile çalışır. Kendi ekibi ile görev yapar. Görevleri uzmanlarına delege eder. Ancak her konuda tam yetkilidir. Bu sistemi en iyi uygulayan takım Manchester United'dır. Sir Alex Ferguson, Manchester United'ın futbol takımının teknik, idari ve mali patronudur. A Takımının teknik direktörlüğünü de kendisi yürütür. Ancak uzmanı olmadığı mali konularda, altyapıda veya taransferde profesyonellere görev verir. Bunlar futbol dışından gelen kişiler de olabilir. Örneğin Manchester United bünyesinde uzun süre Sir Ferguson'un altında İdari ve Mali işlerden sorumlu olarak görev yapan Peter Genian çok önemli bir isimdir. Genian, adeta Manchester United’ı Manchester United yapan, değerlerin üstüne değer katan, ekonomisini ve kulüp yapısını çok iyi bilen bir profesyoneldir. Bu durumun farkında olan Abramovich Chelsea'yi satın aldığında ilk icraatlarından bir tanesi Peter Genian'ı 3 milyon pounda transfer etmek olmuştur. Bunun dışında Manchester eski futbolcuları antrenör veya oyuncu takip ajanı (scout) olarak da Alex Ferguson'un altında görevlendirebilmektedir. Bu modelde kulup yönetimi yani yönetim kurulu futbol şubesi ile muhattap olmaz. Kulübün kazancını artırmak, yeni yatırım alanları bulmak ve stratejik diğer konular ile ilgilenir. Yani kulübün gleceeğine odaklanır. Pek çok futbolcunun kulüp başkanını 2-3 yılda bir gördüğü rivayet edilir. Menajerler çoğunlukla yönetim kurulu tarafından seçilen bir CEO'yabağlı olarak görev yaparlar.

Kıta Avrupası modelindeki genel menajer veya sportif direktör ise Real Madrid'deki Mijatovic veya Milan'daki Leonardo örneklerinde görüldüğü gibi daha farklı bir yönetsel sorumluluktur. Bu modelde sportif direktör, kulübün futbol şubesinin (futboldan başka branş yok ise kulubün) CEO'su gibi işlev görür. Şubeyi tam sorumlulukla yönetir. Sportif direktörler, antrenörlerin atanmasından, bütçe açısından çerçevesi çizilmiş transferlerin yapılmasından, kulübün futbol anlamında geleceğinin planlanmasından, altyapıların işlemesinden, kulüplerin uluslararası organizasyonlarda yapacaklarından veya yapmayacaklarına karar vermesinden, idari konulardan, ticari anlamda yapılacak diğer işlere karar verilmesine kadar her şeye bakan kişidir. Genellikle futbol takımının teknik yönetimine karışmaz. Teknik direktör, yönetim ve futbolcular arasında bir köprü görevi görür. Bu pozisyonun varlığı yönetimin günlük operasyonlardan ziyade daha stratejik konulara yönelmesine imkan verir.

Bu tanımlardan anladığımız FB yönetiminin Kıta Avrupası modelini benimsediği. Bu durumda pek çok kişinin iddia ettiğinin aksine Aykut Kocaman 3 sene sonra FB'nin teknik patronu olmayacak. Ancak Teknik Direktör seçimlerinde görev alacak. FB Yönetiminin beklediği Aykut Kocaman'ın liderlik ve yöneticilik vasıflarını geliştirmesi. Buna yabancı dil öğrenimi, FİFA ve UEFA poltika ve prosedürlerini kavrama, mali yönetim becerilerini geliştirme, yurt içi ve dışı etkin bir transfer ve oyuncu takip sistemi oluşturma ve şubede etkin bir denetim mekanizmasını tesis etmek de dahil. Eğer Aykut Kocaman ileride teknik direktörlük görevini de üstlenecek ise, bu görev daha çok İngilteredeki menajerlik modeline dönüşecektir. FB Yönetiminin bu konuda henüz net bir karar vermiş olmadığı görülüyor. Ancak görülen o ki Aykut'un görevi son derece ciddi ve ağır. Başarılı olması halinde bu uygulamanın pek çok takıma örnek olacağını görebiliyoruz.

Aykut Kocaman ve getirilmek istenen sistem FB Yönetiminin bu sene en büyük doğrusu ve en büyük transferi olmuştur. Daha önceki yazılarımda Aziz Yıldırım'ı futbol şubesine fazla müdahale etmekle eleştirmiştim. Sayın Yıldırım'ın böylesi bir sistemi FB'de oturtmak için attığı bu önemli adım, eleştirilerimi geri çekmeme neden olmuştur. Sayın Aziz Yıldırım ve Yönetimini aldıkları bu stratejik karardan ötürü kutluyorum.